Hizmet gelirlerindeki revizyon cari açığı 3 milyar $ arttırdı.

Ekim’de 273 milyon $ cari açık verildi. Geçen yılın Ekim ayında 2,7 milyar $ fazla veren cari denge, bu senenin aynı ayında 350 milyon $’lık medyan beklentinin hafif altında 273 milyon $ açık verdi. Bizim açık beklentimiz ise 550 milyon $ seviyesindeydi.  Önceki aylara ait hizmet gelirlerinde (ağırlıkla da taşımacılık hizmetlerinde), TÜİK’in “Uluslararası Hizmet Ticareti İstatistikleri”ne paralel olarak, aşağı yönlü ciddi revizyonlar yapıldığı dikkati çekiyor. Revizyonlar öncesi, Ocak-Eylül döneminde 28,0 milyar $ seviyesindeki cari açığın, yapılan bu revizyonlarla birlikte 30,8 milyar $’a yükseldiği görülüyor. Benzer şekilde, 2019 yılındaki 8,8 milyar $’lık cari fazla, 6,9 milyar $’a gerilerken, 2018’deki 20,8 milyar $’lık cari açık da 21,6 milyar $’a yükselmiş durumda.

Cari açık birkaç ay daha yükselmeye devam ettikten sonra düşüşe geçebilir. Revizyonların ardından, cari açık Ocak-Ekim dönemi için 31,1 milyar $, 12-ay birikimli olarak da 33,8 milyar $’a (önceki ay 30,8 milyar $ idi) yükseldi. Dış ticaret açığında ithalat kaynaklı artış trendine ek olarak artışa geçen Covid-19 vaka sayılarına bağlı olarak turizm gelirlerin zayıf seyretmeye devam edecek olması nedeniyle, 12-aylık birikimli cari açıktaki artış bir süre daha (Şubat sonuna kadar) devam edebilir. Son revizyonların ardından, cari açığın 2020 sonunda yaklaşık 39 milyar $’a (GSYH’nin %5,6’sı), Şubat/Mart ayı itibariyle de 40-41 milyar $’a ulaşmasını bekliyoruz. Sonrasında, ithalatta belediğimiz yavaşlama ve turizm gelirlerindeki normalleşmeyle birlikte, cari açığın bir düşüş trendine girmesi muhtemel görünüyor. Düşüş trendinin özellikle de yılın ikinci yarısında hız kazanmasıyla (turizm gelirlerinde normalleşme varsayımına bağlı olarak), 2021 sonunda cari açık 20 milyar $’ın bir miktar altına (GSYH’nin kabaca %2,5’i) gerileyebilir.

Hükümetin Eurobond ihracı sayesinde resmi rezervlerde sınırlı bir iyileşme oldu. Ekim ayında 2,9 milyar $’lık sermaye girişi olduğu görülüyor ki, bu giriş de büyük ölçüde Hazine’nin 2,5 milyar $’lık Eurobond ihracından kaynaklandı. Ekim’de resmi rezervlerin ise 4,2 milyar $ arttığı görülüyor. Bu da 1,6 milyar $ tutarında kayıt-dışı sermaye girişi yaşandığı (net-hata noksan kalemi) anlamına geliyor. Ekim ayındaki artışa karşın, resmi rezervlerde sene başından beri kayıp 38,5 milyar $’a ulaşmış durumda.

Özel sektör 2018 ortalarından beri borç azaltıyor. Ekim’de uzun vadeli dış borç çevirme oranı, bankalar için %63 olurken, kısa vadeli kredilerdeki 1,2 milyar $’lık azalış da dikkate alındığında, toplamda 2,0 milyar $ sermaye çıkışı oldu. Reel sektör şirketleri için ise borç çevirme oranı %150’ye ulaşarak Kasım 2019’dan bu yana ilk kez %100’ü aştı. Böylece bu kanaldan da 0,6 milyar $ sermaye girişi sağlanmış oldu.  Özel sektör, 2018’in ortalarından beri dış borçlarını azaltırken, bu süreçte bankalar yaklaşık 35 milyar $, reel sektör de 10 milyar $ dış borç geri ödemesinde bulundu (Eurobondlar dahil).