TÜRKİYE İLE SUUDİ ARABİSTAN’IN TİCARETTEKİ YENİ HEDEFİ 30 MİLYAR DOLAR
T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı ev sahipliğinde, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) organizasyonuyla 22 Aralık 2022 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirilen Türkiye-Suudi Arabistan İş ve Yatırım Forumu, 10 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefi kapsamında iki ülke iş dünyasının zirvesindeki isimleri bir araya getirdi.
T.C. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Suudi Arabistan Yatırım Bakanı Khalid A. Al Falih, T.C. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye-Suudi Arabistan İş Konseyi Başkanı Fatih Gürsoy ve iki ülkenin önde gelen 500’ü aşkın iş insanının katılımıyla gerçekleşen Forumda, Suudi 2030 Vizyonu kapsamındaki mega projeler ile Türkiye’deki yatırım fırsatları ele alındı.
‘Bakan Nebati: “2030 yılına kadar ikili ticarette 30 milyar dolara ulaşmamız lazım”
Forumun açılışında konuşanT.C. Hazine ve Maliye Bakanı Dr. Nureddin Nebati, “2021 yılında 3,7 milyar dolar olan ticaret hacmimizin, 2022 yılı Ocak-Ekim döneminde 4,3 milyar dolara yükseldi. Hedeflerimize ulaşmamız için daha hızlı hareket etmemiz lazım. Bu rakamı Türkiye ve Suudi Arabistan gibi ekonomik yapıları tamamlayıcılık arz eden iki büyük ülke için yeterli görmüyoruz. İki ülke arasındaki ilişkilerin olumlu seyriyle kısa sürede bu rakam 10 milyar dolara çıkarılabilir. Bu rakam iki ülke için yeterli değil. 2030 yılına kadar 30 milyar dolara ulaşmamız lazım. Gerek Ticaret Bakanımız Mehmet Muş, gerek Sanayi Bakanımızla hızlı hareket diyoruz. Suudlu sayın bakanların da telefona sarılıp hızla işleri kolaylaştıracak talimatları vermeleri bizi mutlu kılıyor. Suudi Arabistan’ın 2030 yılı çerçevesince başladığı doğrudan yatırımlarla atılımları yakından takip ediyoruz. Bugün aramızda bulunan kamu yatırım fonunun da dünyanın farklı coğrafyalarına yatırım yaparak portföyünü çeşitlendirme arzusu içinde olduğunu büyük bir memnuniyetle görüyoruz. Türkiye bu çerçevede en cazip fırsatı sunan ülkelerden bir tanesidir. Türkiye son 20 yılda emsal niteliğinde adımlar atarak büyük bir değişimi ve köklü bir kalkınma sürecini hayata geçirmiştir. Türkiye ile Suudi Arabistan arasındaki ikili ilişkilerin en önemli gelişim alanlarından birisinin finans sektörü olduğuna inanıyorum. Dünyanın dört bir yanından Türk finansal piyasalarına yatırım yapan uluslararası yatırımcılar gibi Suudi yatırımcıları da piyasalarımızdaki fırsatlardan yararlanmaya davet ediyorum. Türkiye, birçok rekabetçi avantajıyla dünyanın gelecek vadeden ekonomileri arasında üst sıralarda yer almaktadır. Bu bakımdan, dünya çapında yatırımcıların her zaman gözdesi olan Türkiye, hem finansal piyasaları hem de reel sektör yatırımlarıyla cazip fırsatlar sunmaya devam ediyor. Bir kez daha altını çizmek isterim ki Türkiye olarak her zaman yatırımcı dostu bir ülke olmaya devam edeceğiz. Siz değerli kardeşlerimize gerekli tüm desteği vermeye hazırız. İki kardeş ülke olarak, iş birliği ve dayanışmamızı çok daha yüksek seviyelere taşıyacağımıza da gönülden inanıyorum” dedi.
Bakan Al Falih: ” 2030 vizyonumuz ile 3,3 trilyon dolarlık yatırım potansiyeli sunuyoruz”
Türkiye ve Suudi Arabistan’ın bölgenin iki büyük ekonomisini temsil ettiğini ifade eden Suudi Arabistan Yatırım Bakanı Khalid A. Al Falih, “İleriye dönük yol haritamızı oluşturmak ve ticarette yeni hedeflere birlikte yürümemiz adına bugünkü İş ve Yatırım Forumu çok büyük önem arz ediyor. İki ülke büyüyen ve gelişen yatırım bağları geliştiriyor. Bizler Türk şirketlerinin yaptığı yatırımlardan ve katkılardan çok büyük memnuniyet duyuyoruz. Son yıllarda birçok yüklenici Suudi Arabistan’daki altyapıyı inşa etmeye katkıda bulundu. Kaybedilen vakit ile alakalı mutlaka bir telafiye gitmeliyiz. Kovid-19 sonrasında bizler buradaki müşterek faaliyetlerimizi iyileştirme ve hızlandırma noktasında bir teşvik hissediyoruz. Türkiye’nin imalat alanında gerçekleştirdiği çalışmalardan etkileniyoruz. Avrupa’daki kilit pazarlara coğrafi yakınlığı ve ticaret yolları üzerinde sofistike bir imalat ve ticaret merkezi olarak kendini konumlandırması önem arz ediyor. Suudi Arabistan’da altyapı yatırımlar yaparak 3 kıtanın kesişim noktasında küresel enerji zincirlerinden istifade etmeye çalışıyor. Bu güçlü yanlarımızdan istifade ederek, enerji, teknoloji ve sermaye alanlarında iş birliğine giderek ekonomik dayanıklılığımızı pekiştirebiliriz, aynı zamanda uluslararası partnerlerimizle Türkiye’nin önemli katkılarıyla bunu güçlendirebiliriz. Suudi Arabistan’ın inşaat sektörü de benzeri görülmemiş fırsatları Türkiye’den dostlarımıza sunuyor. 1 trilyon doların üzerinde proje geliştirme şimdi ile 2030 yılları arasında planlanıyor. Bu da tabii ki Körfez ülkelerindeki inşaat sektörünün yarısından fazlasını temsil ediyor. İleriye dönük olarak sürdürülebilir şehir örneği bağlamında çok büyük bir potansiyel var. Türkiye’den de katılım görmek istiyoruz. Sadece inşaat değil, aynı zamanda gıda ve tarım, enerji, teknoloji, sağlık, inovasyon, turizm, havacılık ve savunma alanlarında da bunu bekliyoruz. 2030 vizyonu çerçevesinde 3,3 trilyon dolarlık bir yatırım potansiyeli sunuyoruz. İki ülke iş dünyalarının arasındaki güven ilişkisi ile birlikte çok daha hızlı iş birlikleri geliştirebiliriz” dedi.
Dağlıoğlu: “Türkiye, 20 yılda 250 milyar dolarlık uluslararası doğrudan yatırım çekmiş bir ülke”
T.C. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Ahmet Burak Dağlıoğluise her iki ülkenin liderlerinin geniş bir vizyonu bulunduğunu ve bu vizyonun birçok alanda iş birliği geliştirmeyi amaçladığını belirterek “Türkiye, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde son 20 yılda çok önemli başarılara erişti. Baktığınız zaman Türkiye’nin uluslararası yatırımcılar için çok sağlam değer önerileri devam ediyor. 2003’ten beri yıllık ortalama yüzde 5,4 büyüme hızına sahip olan Türkiye, bulunduğumuz coğrafyada dayanıklı ve çok hızlı büyüyen ekonomisiyle rakiplerinden ayrışan bir ülkedir. Uluslararası yatırımcıların da farkında olduğu gibi güçlü bir yetenek havuzumuz iş gücüne her yıl 1 milyon nüfusun eklenmesiyle büyümeye devam etmektedir. Asya, Avrupa ve Afrika’nın kesişim noktasındaki konumumuz sayesinde küresel pazarlara erişim imkanımız bir başka önemli değer önerimizdir. Ülkemizin sahip olduğu bu değer önerileri ile beraber geçtiğimiz 20 yılda 250 milyar dolarlık uluslararası doğrudan yatırım çektik, gelecek için de bu değer önerilerimiz güçlenerek var olmaya devam ediyor. Dünyadaki trendlerin farkındayız. Görüldüğü üzere, Suudi Arabistan yönetimi ve iş insanları da özellikle yeşil ekonomi, üretim ve enerji gibi konu başlıklarında sürdürülebilir hedeflerine ulaşmak için çaba sarfediyorlar. Türkiye’de 2053 net sıfır karbon emisyonu hedefimiz başta olmak üzere yeşil ekonomiyi ve sürdürülebilir yatırımları güçlendirecek politikalar uygulanmaktadır. Gelecek için Türkiye, bölgemizdeki tedarik zincirinin güçlendirilmesi için en önemli ülkelerden birisi. Ülkemizde dijitalleşme ve teknoloji girişimciliği alanında son yıllarda uluslararası fonlar tarafından da yatırım alan çok başarılı şirketler çıkarıyor. Küresel tedarik zincirindeki kırılımlar başta olmak üzere pek çok sebepten dolayı uluslararası şirketler güvenli liman olarak ülkemize yönelmekte Ar-Ge’den tasarım merkezlerine, ürün ticarileştirmeden, üretime, bölgesel lojistik faaliyetlerine kadar birçok faaliyetlerini Türkiye’ye taşımakta. Umarım Suudi Arabistanlı dostlarımız da bu alanlarda önemli yatırım fırsatları bulacaklardır.” şeklinde konuştu.
Olpak: “2023 yılında ticaret hacmimizi 10 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz”
Türkiye ile Suudi Arabistan’ın geçmiş 4 yılın açığını kapatması ve daha fazla iş yapması gerektiğini vurgulayan DEİK Başkanı Nail Olpak, “Son dönemdeki yakınlaşmamızın olumlu yansımalarını, ekonomik ilişkilerimizde görüyoruz. Temmuz-Eylül döneminde ikili ticaretimiz 1,4 milyar dolar oldu. Geçen sene bu rakam yıllık olarak 1 milyar dolar seviyesindeydi. 2021 yılında ikili ticaretimiz, ihracatımızın 2,5 milyar dolardan 300 milyon dolara gerilemesiyle 3,5 milyar dolar olmuştu. Yakaladığımız ivmeyle bu sene 9 ayda bu rakamı geçtik ve Ocak-Ekim döneminde 4,3 milyar dolara ulaştık. Bu yıl önce 5 milyar dolarlık ticaret hacminin üzerine çıkarak, 2023 yılında ise ikili ticaret hacmimizi 10 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz. Türkiye’de tarım, gayrimenkul, enerji ve diğer sektörlerde 1.100 Suudi Arabistanlı firmanın 11 milyar dolar yatırımı var. Gerek bu sayıyı, gerekse üçüncü ülkelerdeki ortak yatırım ve projeleri arttırmak arzusundayız. Üçüncü ülkelerde, özellikle Afrika kıtasında iş birliklerini teşvik etmek üzere bir platform oluşturmak, kıta özelinde bir forum da yapmak isteriz. Türkiye ile Suudi Arabistan arasındaki yakınlaşma ve iş birliği, iki ülkenin bölgesel aktörler arasındaki ekonomik rekabeti aşmalarını da sağlayacaktır. Şimdi geçmiş 4 yılın açığını kapatmamız ve daha fazla iş yapmamız lazım. Mart ayında da, iki iş dünyası temsilcileri olarak Riyad’da bir arada olacağız, hazırlıklarımız devam ediyor. Eylemler sözlerden daha önemlidir. Türkiye ve Suudi Arabistan iş dünyası temsilcileri olarak, bugünkü toplantımızın, sözlerimizi eyleme geçirme noktasında önemli bir adım olacağına inanıyorum” diye konuştu.
İki ülke özel sektör temsilcilerinin 10’a yakın iyi niyet ve iş birliği anlaşması imzalandığı İş ve Yatırım Forumu açılış konuşmalarının ardından, “Suudi Yatırımcılar için Türkiye’deki Yatırım Fırsatları” ile “Suudi 2030 Vizyonunun ve Suudi Arabistan’daki Dev Projelerin Tanıtımı” başlıklı resmi sunumların yanı sıra “Enerji Dönüşümünün Geleceğini Keşfetmek”, “Dönüşüm Endüstrileri: Bölgesel Fırsatlardan Yararlanma”, “Mükemmel Uyum: İnşaat ve Gayrimenkulün Geleceği” ve “Tarım ve Gıda Sektörlerinde İnovasyon Yoluyla Sürdürülebilirliğe Ulaşmak” konulu 4 panel ve ikili iş görüşmeleri ile devam etti.
Forumun Gala Gecesinde, sponsor kuruluşlara plaket takdim edildi
Türkiye-Suudi Arabistan İş ve Yatırım Forumu Gala Yemeği’nde de T.C. Hazine ve Maliye Bakanı Dr. Nureddin Nebati ve Suudi Arabistan Yatırım Bakanı Khalid A. Al Falih ve DEİK Başkanı Sayın Nail Olpak tarafından Kılınç Hukuk Kurucu Ortağı Levent Lezgin’e, Hashim Gayrimenkul Yatırımları Sanayi Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Haşim Süngü’ye, Hareket Proje Taşımacılığı ve Yüksek Mühendislik A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Abdullah Altunkum’a, Gürsoy Grup Yönetim Kurulu Üyesi Sayın Fatih Gürsoy’a, Dorçe Prefabrik ve İnşaat A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Süheyla Çebi Karahan’a, Türkiye Finans Katılım Bankası Ticari Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Murat Altun’a, Turkish Teknik Genel Müdürü Mikail Akbulut’a, Limak Holding Onursal Başkanı Sayın Nihat Özdemir’e ve Doğuş Holding Yönetim Kurulu Başkanı & CEO’su Ferit Şahenk’e sponsorluk plaketi takdim edildi.
Türkiye-Suudi Arabistan İş ve Yatırım Forumu’nun sponsorları, Limak, Turkish Teknik, Türkiye Finans, Doğuş, Dorçe, Gürsoy Grup, Hareket, Hashim Grup ve Kılınç Hukuk oldu.